Waterveiligheid systeem
De dijken op het Eiland van Dordrecht voldoen aan de nationale richtlijnen en worden elke twaalf jaar gecontroleerd. Hierdoor is de kans op een overstroming zeer klein, maar deze kans is nooit 0. Daarnaast is de impact van een overstroming in Dordrecht door de lage ligging van een groot gedeelte van de stad zeer groot. De impact van een overstroming wordt groter naarmate er in de toekomst meer waarde achter de dijken wordt toegevoegd. Dordrecht loopt zowel de kans op een overstroming vanuit de rivier als vanuit de zee (bij een zware storm). Het belang van een klimaatbestendig Dordrecht wordt hiermee onderstreept.
Bij een combinatie van een hoge rivierafvoer en een storm vanaf zee neemt de kans op overstromen en de bijbehorende mogelijk impact op het Eiland van Dordrecht toe. In dit scenario is het voor een grote groep inwoners niet mogelijk om horizontaal te evacueren. Hiermee bedoelen we het evacueren naar een andere, veilige regio. Een storm is namelijk slecht voorspelbaar en pas 48 uur van tevoren is duidelijk of er daadwerkelijk een risico is op een overstroming. Deze tijdsperiode is gezien de storm die er dan is en de beschikbare routes genoeg om gemiddeld 15% van de inwoners horizontaal te evacueren. De rest moet op het eiland een veilig heenkomen zoeken.
Doelstelling
We vergroten de veiligheid van het Eiland van Dordrecht door niet alleen op de dijken te vertrouwen, maar een strategie van meerlaagsveiligheid te gebruiken.
De gemeente kijkt daarbij niet alleen naar dijken (laag 1), maar ook naar het beperken van mogelijke gevolgen door aanpassingen in het ruimtelijke domein (laag 2) en evacuatieplannen (laag 3). Waar we als gemeente niet direct verantwoordelijk zijn voor de dijken (laag 1) geldt dit wel voor het ruimtelijke domein (laag 2) en de communicatie. Daarnaast werken we samen met de veiligheidsregio aan de evacuatieplannen (laag 3). Door het gebruik van dit meerlaagsveiligheids principe verminderen we de impact van een mogelijke overstroming. Een zelfredzaam eiland waarbij de inwoners samen als gemeenschap zelfredzaam zijn ten tijde van een overstroming is het uiteindelijke doel.
Wat gaan we doen om dit te bereiken?
Door zijn hooggelegen buitendijkse ligging kan De Staart uitstekend dienen als een grootschalige schuillocatie bij overstromingen. Maar het is wel een ingewikkeld gebied. Want nu is De Staart half woonwijk – een sociaal kwetsbare woonwijk– en half werkgebied, met veel chemische bedrijven. Er is een vuilverbranding die warmte aan het warmtenet levert, een drinkwaterbedrijf, een rioolwaterzuivering en een spaarbekken. De locatie is uniek, tussen twee rivieren, het historisch centrum vlakbij en het natuurgebied in de Biesbosch om de hoek.
De Staart als schuillocatie – wat is het toekomstperspectief voor dit unieke, maar ingewikkelde gebied? Nadenken over dat perspectief doen we tegen de achtergrond van de bouwopgave waar Dordrecht voor staat, de noodzaak om banen te creëren voor de nieuwe maakindustrie en de ingrepen die nodig zijn voor de energietransitie. Alleen als we dit in samenhang kijken, krijgen we greep op de werkelijke uitdaging. Daarom onderzoeken we in het IABR–Atelier Dordrecht hoe dit gebied is in te richten als veilige, zelfvoorzienende schuillocatie. En dan op zo’n manier dat de aanpak als hefboom kan dienen voor het in gang zetten van een werkelijk duurzame gebiedsontwikkeling. Dat is een gebiedsontwikkeling die tegelijk een oplossing biedt voor de bouwopgave van de stad, die ruimte maakt voor de next economy van na de energietransitie, die zorgt voor goede bereikbaarheid, en die Dordrecht opnieuw verbindt met water en natuur.Daarnaast nemen we ruimtelijke aanpassingen om de gevolgen van overstromingen te beperken slim mee bij ontwikkelingen. Te denken valt aan publieke schuillocaties en evacuatieroutes. Het ontwikkelen van het Huis van Stad en Regio als schuillocatie is hier een voorbeeld van.